روشنایی داخلی: به نورپردازی درون ساختمانها اشاره دارد و میتواند تأثیرات مثبتی بر روحیه و کارایی افراد داشته باشد. منابع نور داخلی شامل چراغهای سقفی، دیواری و رومیزی هستند.
روشنایی خارجی: به نورپردازی فضاهای بیرونی مثل باغها و نمای ساختمانها اشاره دارد و میتواند امنیت و زیبایی محیط را افزایش دهد. منابع نور خارجی شامل چراغهای پارکی و پروژکتورها میشوند.
تفاوت روشنایی داخلی و خارجی
روشنایی داخلی:
- برای محیطهای مسقف و مانند منازل، دفاتر و فضاهای تجاری و نورپردازی داخلی بیمارستان و ادارات استفاده میشود.
- هدف اصلی آن تأمین نور مناسب برای فعالیتهای روزمره و ایجاد حس آرامش و راحتی است.
- منابع نور داخلی شامل چراغهای سقفی، دیواری، رومیزی و لامپهای مخفی میشوند.
روشنایی خارجی:
- برای فضاهای بیرونی و محیطهای باز مانند باغها، پارکها و نمای ساختمانها استفاده میشود.
- هدف اصلی آن تأمین امنیت، افزایش زیبایی و ایجاد جلوههای نوری جذاب در فضای باز است.
- منابع نور خارجی شامل چراغهای پارکی، پروژکتورها و نورهای مخفی در مسیرها و گیاهان میشوند.
استانداردهای طراحی روشنایی
رعایت استانداردهای طراحی روشنایی باعث میشود تا محیطها دارای نور بهینه و مناسب باشند که این امر به بهبود کیفیت زندگی و کار، کاهش مصرف انرژی و افزایش ایمنی کمک میکند. طراحی نورپردازی با توجه به این استانداردها میتواند تجربهای دلپذیر و کارآمد را برای کاربران فضاهای مختلف فراهم کند. استانداردهای طراحی روشنایی به منظور ایجاد نور مناسب و بهینه در فضاهای مختلف تدوین شدهاند. این استانداردها شامل موارد زیر هستند:
- استانداردهای بینالمللی: مانند استاندارد IEC (کمیسیون بینالمللی الکتروتکنیک) و استاندارد ISO (سازمان بینالمللی استانداردسازی) که به تعیین معیارهای عمومی برای طراحی روشنایی میپردازند.
- استانداردهای ملی و منطقهای: هر کشور ممکن است دارای استانداردهای مخصوص به خود باشد. به عنوان مثال، استانداردهای ANSI (مؤسسه استاندارد ملی آمریکا) یا استانداردهای CEN (کمیته استانداردسازی اروپایی).
- استانداردهای کاربری خاص:
- روشنایی داخلی: شامل استانداردهایی برای ادارات، منازل، مدارس و فضاهای تجاری.
- روشنایی خارجی: شامل استانداردهایی برای خیابانها، پارکها، فضاهای عمومی و نمای ساختمانها.
- معیارهای ارگونومیکی: شامل تنظیمات نور برای جلوگیری از خستگی چشم، افزایش راحتی و بهبود تمرکز افراد در محیطهای کاری.
- معیارهای ایمنی: شامل استانداردهایی برای پیشگیری از حوادث ناگهانی مانند برقگرفتگی یا آتشسوزی.
- محیطزیست و مصرف انرژی: شامل استانداردهایی برای کاهش مصرف انرژی و بهرهوری بیشتر، مانند استفاده از لامپهای LED و سیستمهای کنترل هوشمند.
- معیارهای ظاهری و زیباییشناسی: شامل اصول طراحی نورپردازی که به زیبایی و جذابیت محیط کمک میکند، مانند استفاده از نورهای مخفی و نورپردازی تاکیدی.
مراحل طراحی روشنایی داخلی و خارجی
طراحی روشنایی داخلی و خارجی نیازمند تحلیل دقیق نیازها، انتخاب منابع نوری مناسب، محاسبات نورپردازی دقیق، و استفاده از سیستمهای کنترل هوشمند است. رعایت مراحل و استانداردهای طراحی میتواند به ایجاد فضاهایی با نورپردازی مطلوب، بهینه و زیبا کمک کند.
طراحی روشنایی داخلی
- تحلیل نیازها:
- بررسی نوع فضا و فعالیتهایی که در آن انجام میشود.
- تعیین نیازهای نورپردازی بر اساس کاربری فضا.
- انتخاب منابع نور:
- انتخاب نوع چراغها و منابع نوری مناسب (مثلاً چراغهای سقفی، دیواری، رومیزی).
- در نظر گرفتن بهرهوری انرژی و طول عمر منابع نوری.
- تعیین موقعیت و چیدمان چراغها:
- تعیین بهترین موقعیتها برای نصب چراغها برای پوشش کامل و یکنواخت نور.
- در نظر گرفتن طراحی دکوراسیون داخلی و هماهنگی با سبک طراحی.
- محاسبات نورپردازی:
- محاسبه مقدار نور مورد نیاز بر اساس استانداردها و نیازهای فضا.
- استفاده از نرمافزارهای تخصصی برای شبیهسازی و بهینهسازی نورپردازی.
- انتخاب کنترلها:
- انتخاب سیستمهای کنترل هوشمند برای مدیریت مصرف انرژی و ایجاد تجربه نوری متغیر.
- استفاده از دیمرها و سیستمهای روشنایی خودکار.
- اجرا و نصب:
- نصب چراغها و سیستمهای کنترل بر اساس طرحهای مشخص شده.
- تست و تنظیم نهایی سیستمهای روشنایی.
طراحی روشنایی خارجی
- تحلیل سایت:
- بررسی محیط بیرونی و مشخصات فضا.
- تعیین نیازهای روشنایی بر اساس کاربری و اهداف نورپردازی (مثل امنیت، زیبایی، مسیرها).
- انتخاب منابع نور:
- انتخاب چراغها و پروژکتورهای مناسب برای محیط بیرونی.
- در نظر گرفتن مقاومت در برابر شرایط جوی و دوام منابع نوری.
- تعیین موقعیت و چیدمان چراغها:
- تعیین بهترین موقعیتها برای نصب چراغها به منظور پوشش کامل و یکنواخت نور.
- توجه به مناطق کلیدی مثل مسیرها، ورودیها و فضاهای تجمع.
- محاسبات نورپردازی:
- محاسبه مقدار نور مورد نیاز و استفاده از نرمافزارهای شبیهسازی.
- توجه به استانداردهای روشنایی خارجی و محیط زیست.
- انتخاب کنترلها:
- استفاده از سیستمهای کنترل هوشمند برای بهینهسازی مصرف انرژی.
- در نظر گرفتن سیستمهای روشنایی خودکار و سنسورهای حرکتی.
- اجرا و نصب:
- نصب چراغها و سیستمهای کنترل بر اساس طرحهای مشخص شده.
- تست و تنظیم نهایی برای اطمینان از عملکرد بهینه سیستمهای روشنایی.
نکات اصلی برای طراحی روشنایی داخلی و خارجی
رعایت این نکات کلیدی زیر در روشنایی داخلی و خارجی میتواند به ایجاد فضاهایی با نور مناسب، زیبا و کارآمد کمک کند. طراحی هوشمندانه و استفاده از روشنایی داخلی مینیمال و منابع نوری با کیفیت و سیستمهای کنترل پیشرفته میتواند تجربهای دلپذیر و مؤثر از روشنایی را برای کاربران فراهم آورد.
طراحی روشنایی داخلی
- ارزیابی نیازهای فضا:
- تحلیل نوع فضا و فعالیتهای انجام شده در آن
- تعیین نیازهای نوری بر اساس کاربری فضا
- انتخاب منابع نوری مناسب:
- انتخاب چراغها و لامپهای با کیفیت و با بهرهوری بالا
- در نظر گرفتن رنگ نور و دمای رنگ مناسب
- تعیین موقعیت و چیدمان چراغها:
- تعیین بهترین مکانها برای نصب چراغها به منظور پوشش یکنواخت نور
- توجه به دکوراسیون داخلی و هماهنگی با سبک طراحی
- استفاده از سیستمهای کنترل هوشمند:
- نصب دیمرها، سنسورهای حرکتی و تایمرها برای مدیریت مصرف انرژی
- امکان تنظیم شدت نور بر اساس نیازهای مختلف
- توجه به ارگونومی و راحتی:
- جلوگیری از ایجاد خیرهکنندگی و سایههای نامطلوب
- ایجاد نوری آرامشبخش و مساعد برای فعالیتهای مختلف
طراحی روشنایی خارجی
- تحلیل محیط بیرونی:
- بررسی ویژگیهای سایت و نیازهای نوری محیط
- تعیین اهداف نورپردازی (امنیت، زیبایی، هدایت مسیر)
- انتخاب منابع نوری مقاوم:
- انتخاب چراغها و پروژکتورهای مقاوم در برابر شرایط جوی مختلف
- در نظر گرفتن بهرهوری انرژی و طول عمر
- تعیین مکان و چیدمان چراغها:
- نصب چراغها در موقعیتهای کلیدی برای ایجاد نور یکنواخت و پوشش کافی
- توجه به مسیرها، ورودیها و فضاهای تجمع
- استفاده از سیستمهای کنترل هوشمند:
- نصب سنسورهای حرکتی و تایمرها برای کاهش مصرف انرژی
- امکان تنظیم نورپردازی بر اساس زمان و نیازهای مختلف
- توجه به ایمنی و زیبایی:
- ایجاد نورپردازیهایی که امنیت را افزایش دهند
- استفاده از جلوههای نوری برای افزایش جذابیت محیط
