فارسی
English
العربية
مقدمه‌ای بر نورپردازی پارک ها
نور کاربرد های گسترده ای دارد.به کمک نورپردازی در پارک ما میتوانیم نقش بسزایی در زیبایی و تاکید روی اجزاء موجود در پارک داشته باشیم. نور به ما در درک و احساس از محیط پیرامون اطرفمان بسیار کمک می کند.
چشم، این عضو ظریف وقتی به ما اجازه دیدن اشیا را خواهد داد که که آن اجسام روشن باشند یعنی روشنایی را از منابع نورانی دریافت کرده و به طرف چشم منعکس کنند. کیفیت دید ما ارتباط کامل با چگونگی روشنایی دارد. چشم بشر حداکثر دید را در روشنایی طبیعی دارد. زیرا برای این نوع روشنایی خلق شده است.
با نورپردازی های مجاز در پارک می توان اثرهای هنری مثل طرح هایی از سایه روشن به وجود آورد. یا با استفاده از نورهای رنگی به خصوص در کنار آب نما مناظر زیبایی ایجاد کرد .
امتیاز روشنایی مصنوعی چیست؟
امتیاز روشنایی مصنوعی این است که می توان منبع نور را کنترل کرد. با درک تاثیر نور می توان تصمیم گرفت که چه نوع نوری در چه محلی مناسب است. فاصله پایه های چراغ در محورهای درجه یک حدود ۱۰ متر و در محورهای درجه ۲ حدود ۲۰ تا ۲۵ متر در نظر گرفته می شود. اگر تعداد لامپ های هر پایه چراغ بیشتر باشد فاصله پایه ها بیشتر خواهد شد .
آثار روانی نور عبارت است از جریان ذراتی بی نهایت ریز به نام فرتون که با سرعتی معادل ۳۰۰ هزار کیلومتر بر ثانیه از منبع نور تشعشع می کنند. نورهایی که در نورپردازی فضای پارک مورد استفاده قرار می گیرند، دو نوع هستند. نور طبیعی که برای رشد گیاهان ضروری است و روشنایی محل در طول روز را تامین می کند و باعث ایجاد سایه روشنهای کم و زیاد می شود.
نور مصنوعی برای روشنایی محوطه در شب و در برخی اوقات برای تاکید و تشدید خصوصیات برخی مکانها یا عناصر ساخته شده یا ایجاد سایه روشن مورد استفاده قرار می گیرد.
در حالت کلی نور از نظر اثر روانی به دو دسته سرد و گرم تقسیم می شود.
نور سرد نورهای مهتابی هستند که سرمای فیزیکی را تداعی می کنند و موجب افسردگی روانی می شوند. لامپ های مهتابی که گرایش آفتابی نداشته باشند، از این نوع هستند. نور گرم نورهایی با طیف متنوع هفت رنگ، نورهای گرم هستند. مثل نور خورشید، آتش، نورهای سوختنی، نور جنوب و نورهایی با گرایش رنگهای قرمز و نارنجی و زرد. کرم رنگ پوست صورت در نورهای گرم اضافه و در نورهای سرد کم می شود .
مکان و موقعیت نماد نور در پارک
نوع آرایش گونه های گیاهی، موانع فیزیکی، آلاچیق ها و آب نماها، در کنار یکدیگر سبک هنری پارک را تشکیل می دهند.
طراح نورپردازی پارک باید محل نمادهای نور را با توجه به نوع طراحی پارک تعیین کند. مثلا در پارکی که به شیوه کلاسیک طراحی شد است، نمادهای نور را باید به فاصله های مساوی و محاسبه شده قرار داد. اما در شیوه ژاپنی، می توان از نماد نوری استفاده کرد. در پارک هایی که با تلفیق شیوه های مختلف ساخته شده اند، دست طراح بازتر است و چراغها را می تواند بسته به نیاز و سلیقه، به راحتی مستقر کند. باید از تابانیدن نور شدید روی محیط پارک احتراز و با نور کافی پارک را روشن کرد.
اگر نور به اندازه کافی نباشد، چشم تماشاگر بعضی از جوانب پارک را مشاهده نمی کند
به عبارت دیگر وقتی که بیننده به خاطر فقدان نور کافی برخود فشار می آورد، اغلب از دیدن قسمتهای مهم و زیبای پارک محروم می ماند.
مقدار نوری که برای دیدن یک شیئ لازم است، به رنگ، قابلیت انعکاس، جنس، حجم و اندازه و فاصله آن از بیننده بستگی دارد. از نظر جهت تابش نور انواع متعددی وجود دارد .
چراغ رو به پائین برای روشنائی رو به پائین، منبع نور در بالای محل مورد نظر قرار می گیرد
درست همان طور که نور طبیعی از بالا می تابد. مثل لامپهای نزدیک زمین که نور را روی استخر و پله ها و مسیر عبور متمرکز می کنند و یا لامپهای بالای درخت که می توانند حالت مهتاب داشته باشند .
پروژکتورهای رو به بالا موجب تابیدن نور بر شاخ و برگ می شوند
بهتر است که محل نصب آنها بالاتر از سطح دید مستقیم چشم باشد و اگر پایین تر بود، طوری آنها را نصب کرد که متمایل باشند. چراغ رو به بالا سایه ها و نور سایه روشن را که به وسیله نور رو به پایین به وجود می آید، تقلیل می دهد.
هم چنین برای روشن کردن یک محوطه یا یک منطقه وسیع در پارک، برای اینکه نور خیره کننده نباشد، می توان چراغ ها را در مواد نیمه شفاف مانند پلاستیک قرار داد
اگر بخواهیم در شب گیاه ویژه ای یا مجسمه ای به خوبی دیده شود و نظر بیننده را به خود جلب کند، می توانیم به صورت جداگانه، چراغی را به آن اختصاص دهیم، که باعث تاکید بیشتر بر آنها شده و با توجه به رنگ و شکل ظاهری اشیای مورد نظر ما، جاذبه ای مهتلفی در تیرگی شب پدید آورد. این نوع روشنایی، تاکیدی نام دارد.
نورپردازی پیاده راه های پارک
منبع نور در راهروها و پیاده روها به صورت راهنمای افراد و نیز به عنوان یک عامل تزئینی مطرح می شود. به کار گرفتن نور مخفی در حاشیه پیاده روها بر جذابیت محیط می افزاید. در تقاطع راه ها و هم چنین برای مشخص کردن محل مخصوصی در شب، از چراغ های مخصوصی استفاده می شود که پایه آنها کوتاه و به شکل مکعب مستطیل است. این چراغ علاوه بر روشنایی، جنبه زیبایی هم دارد.
نورپردازی گیاهان در اطراف پیاده رو و راهروهای پارک
نورپردازی گیاهان در اطراف پیاده روها و راهروها علاوه بر روشنایی گیاهان، نور کافی برای ایمنی پیاده روها ایجاد کرده و از صدمه دیدن گیاهان کاشته شده در حاشیه جلوگیری می کند.
گیاهان کنار راهروها بهتر است هر چند مدت کنترل شوند تا از برخورد آنها هنگام رشد با عابران جلوگیری شود.
نورپردازی پله های پارک
در مورد روشنایی پله ها باید از به وجود آمدن سایه های عمیق جلوگیری شود و سایه افراد در حال راه رفتن با لبه پله ها برخورد نکند.
زمانی که می خواهیم از پله ها بالا رویم گاهی محل نخستین پله را کمی جلوتر یا عقب تر تصور می کنیم. هم چنین در موقع پایین آمدن نیز چنان که پله ها کاملا روشن نباشند در آخرین پله با همین اشکال مواجه می شویم. با وسیله ساده ای می توان نخستین پله پایین را مشخص کرد. بدین ترتیب که در جلو همین پله یک لامپ قرمز قرار داده و جلو آن، صفحه نیمه شفاف پلاستیکی نصب کرد. محل نشستن پارکها نیز نیازمند نورپردازی متفاوتی است. این مکان ها شاملل نیمکت ها، آلاچیق و رستوران است و برای روشنایی آنها از نور ملایم استفاده می شود. نور مناسب برای روشن کردن نیمکت ۵ تا ۱۰ لوکس است، البته می توان از منبع نور مخفی در لبه های زیر نیمکت و یا میان درختان نیز بهره گرفت.
نورپردازی محل بازی و ورزش پارک ها
محل بازی کودکان از جمله محل هایی است که باید به طور کامل از نور برخوردار باشد. برای روشن کردن این فضا می توان از اشکال حیوانات به جای حبابهای شیشه ای به عنوان منبع نور استفاده کرد. برای اغلب بازی های دسته جمعی در شب روشنایی میدان بازی حایز اهمیت است. برای روشنایی این میدان های کوچک می توان از چند نور افکن با لامپ هایی به قدرت ۱۵۰ وات استفاده کرد و برای نصب آنها از چند درخت یا دیوار و در صورت نبود آنها از تیر چوبی کمک گرفت. زاویه نورافکن ها باید طوری تنظیم شود که حتی الامکان در تمام نقاط مختلف میدان روشنایی یکسان و کافی باشد .
نورپردازی آب نمای پارک ها
شب ها، با نوپردازی استخرها، چشمه ها، آبشارها، باغچه های آبی و حوضچه ها، اهمیت آنها بیشتر نمایان می شود.
نورپردازی در مورد آبشار می تواند به گونه ای باشد که ارتفاع آن بیشتر به نظر برسد. آب به صورت ساکن یا در حال جریان یک پدیده جالب است و نمی توان ترکیبی بهتر از نور ملایم همراه با صدای حرکت آب برای ایجاد آرامش تصور کرد.
وقتی آب ساکن است، نور در سطح آب انعکاس زیبایی دارد و با قرار دادن نور در زیر سطح آب آن را بیشتر به صورت آب در داخل شیشه می نمایاند.
نورپردازی آبشارها و فواره ها به توجه و بررسی خواصی نیاز دارد. بهتر است منبع نور (لامپ) در ته فواره قرار گیرد به طوری که نور به طرف بالا و داخل قسمت فواره بتابد و اگر بخواهیم از نور رنگی استفاده کنیم بهترین جای مناسب برای آن ته فواره است. لامپ های زیر آب برای استخرهای بزرگ توصیه می شود سیستم روشنایی در آب و آب نماها باید از اصول حفاظتی برخوردار باشند.
نورپردازی پیکره‌های تزئینی پارک ها
ایجاد منظر دید به وسیله نورپردازی روی پیکره های زینتی بر اهمیت بصری آنها می افزاید. هم چنین در پارک یا باغ، گل، چمن، درخت و گیاهان مختلف به رنگ های گوناگون خودنمایی می کنند و هر کدام از آنها در روشنایی به خصوصی جلوه دارند بنابراین باید برای روشن کردن آنها از روش های متفاوتی استفاده کرد .
برای روشن کردن گل هایی که به خوبی اختلاف درجه حرارت را تحمل می کنند دستگاه های گوناگون روشنایی وجود دارد. این چراغ ها پایه کم و بیش بلندی دارند که سیستم برق از داخل آن عبور می کند. چراغ ها مجهز به کلاهکی هستند که قسمت بیرونی آنها به رنگ سبز است. این کلاهک ها نور را به طرف پایین (روی گل ها) منعکس می کنند. بسیاری از گیاهان که در طول روز با نور طبیعی قابل توجه نیستند، وقتی در زمینه تاریک نورپردازی شوند، منظره جالبی ایجاد می کنند، مثل سرخس ها زمانی که از سطح زیرین برگ ها نورپردازی شوند.
باید تمام اثرات یک نورپردازی را در مورد درختان در نظر گرفت و از درخشندگی نامطبوع منبع نور جلوگیری کرد تا ترکیب نوری جالب ایجاد شود.
اگر هدف، نشان دادن شکل و تاج زیبای درخت باشد، نورپردازی به سمت بالا خواهد بود. درختانی مثل بید مجنون که شاخه های آن پیوسته در حال حرکت است اگر در کنار یک استخر تیره قرار گیرند، با نورپردازی به شیوه ای خاص، منظره روی آب منعکس می شود .
روزنامه پیام ساختمان و تاسیسات (۸۴/۵/۱۵)
برای مشاهده پروژه ها، محصولات و خدمات شرکت نورپردازی شمیم اندیشه لطفا کلیک فرمایید.
برای دریافت مشاوره، طراحی و اجرای نورپردازی و سیستم های روشنایی حرفه ای می توانید با دفتر مرکزی تماس بگیرید.
شرکت شمیم اندیشه
مشاور و مجری نورپردازی حرفه ای و سیستم های روشنایی