در مراکز مدرن هوانوردی، روشنایی داخلی موثر نقشی اساسی در تضمین راحتی، کارایی و ایمنی مسافران و کارکنان دارد. فرودگاه‌ها به راه‌حل‌های روشنایی با کارایی بالا و کارآمد نیاز دارند که قادر به ارائه روشنایی یکنواخت و در عین حال جذابیت زیبایی هستند.
روشنایی فرودگاهی چیست؟
روشنایی فرودگاه به مجموعه‌ای از سیستم‌ها، چراغ‌ها و تجهیزات گفته می‌شود که برای هدایت و ایمنی هواپیماها در فرودگاه‌ها استفاده می‌شود. این سیستم‌ها شامل موارد زیر هستند:
- چراغ‌های باند فرودگاه
- چراغ‌های تاکسی‌وی
- چراغ‌های نشانگر موقعیت
- چراغ‌های بیکن
- سیستم‌های روشنایی داخلی
چراغ های روشنایی فرودگاه
چراغ‌های روشنایی فرودگاه‌ها نقش حیاتی در ایمنی و هدایت هواپیماها دارند. این چراغ‌ها به خلبانان کمک می‌کنند تا در شرایط مختلف، از جمله شب و هوای نامساعد، به درستی مسیر خود را پیدا کنند. در اینجا به برخی از انواع اصلی چراغ‌های روشنایی فرودگاه اشاره می‌کنیم:
چراغ‌های لبه باند (Runway Edge Lights):
چراغ‌هایی هستند که در کناره‌های باند نصب شده و لبه‌های چپ و راست باند را مشخص می‌کنند. فاصله هر چراغ تا چراغ بعدی 200 پا بوده و رنگ نور آنها در درجه اول سفید است. نور این چراغ‌ها در 2000 پایی آخر باند فرودگاه زرد رنگ هستند تا خلبانان بدانند که به پایان باند نزدیک می‌شود.
چراغ‌های آستانه و پایان باند (Runway Threshold and End Lights):
ابتدای قسمت قابل استفاده باند با ردیف چراغ‌های آستانه سبز رنگ مشخص شده است. چراغ‌های قرمز نیز انتهای باند را مشخص می‌کند.
چراغ‌های شناسایی باند (REILs):
برای برجسته‌سازی بیشتر شروع باند، دو چراغ چشمک‌زن بسیار نورانی در دو طرف آستانه باند نصب شده است. این چراغ‌ها روشن هستند و در هوای خوب از کیلومترها دورتر دیده می‌شوند. این چراغ‌ها حتی در هنگام کروز هواپیما در ارتفاع 35000 پایی نیز قابل مشاهده هستند.
چراغ‌های خط مرکزی باند (Runway Centerline Lights):
باند فرودگاه برای عملیات در دید کم دارای چراغ‌هایی از نوع کفی و نصب‌شده در محور مرکزی باند در هر 50 پا است که به خلبانان کمک می‌کند تا در هنگام برخاستن و فرود بتوانند جهت را بدرستی کنترل کنند. در ابتدای باند این چراغ‌ها به رنگ سفید، از 3000 پایی انتهای باند، بصورت یک در میان قرمز و سفید و از 1000 پایی انتهای آن به رنگ قرمز هستند.
چراغ‌های آغاز تاکسی‌وی :(Taxiway Lead-off Lights):
بعد از اینکه یک هواپیما گیت فرودگاه را ترک کرد، اولین چالشی که خلبانان با آن روبرو هستند حرکت هواپیما به باند فرودگاه برای برخاستن است. هم در شب و هم در روز، این چراغ‌های فرودگاهی هستند که تاکسی کردن را برای خلبانان آسان می‌کنند و در دو رنگ سبز و آبی موجود هستند.
- چراغ‌های آبی تاکسی وی: چراغ‌های لبه تاکسی‌وی همیشه آبی تیره هستند. چراغ‌های تاکسی آبی‌رنگ از ترمینال به راحتی قابل مشاهده هستند و غالبا نخستین چراغ‌های فرودگاهی هستند که مسافران آن را مشاهده می‌کنند. چراغ‌های تاکسی آبی معمولاً هنگام تاریکی یا در هوای بد روشن می‌شوند. در بسیاری از فرودگاه‌ها چراغ‌های آبی همه‌چیز لازم برای علامت‌گذاری تاکسی‌وی‌ها هستند.
- چراغ‌های سبز تاکسی وی: چراغ‌های سبز وسط تاکسی‌وی که در داخل زمین کار گذاشته شده‌اند غالبا در فرودگاه‌های شلوغ و فرودگاه‌هایی که دارای آب‌وهوای بد هستند و به منظور افزایش راهنمایی و ایمنی تاکسی کردن نصب شده‌اند. برخلاف چراغ‌های آبی که برای شناسایی لبه‌های تاکسی استفاده می‌شود، چراغ‌های وسط سبز رنگ، بسیار روشن و نورانی هستند و خلبانان می‌توانند در بدترین شرایط آب و هوایی، روز یا شب، آنها را ببینند و از آنها پیروی کنند.
چراغ‌های نشانگر موقعیت:
این چراغ‌ها در نقاط کلیدی فرودگاه نصب می‌شوند تا موقعیت‌های مهم مانند تقاطع‌ها و نقاط توقف را نشان دهند. این چراغ‌ها می‌توانند به رنگ‌های مختلفی مانند قرمز، سبز و زرد باشند
چراغ‌های بیکن گردان :
بسیاری از فرودگاه‌ها دارای چراغ گردانی به نام «بیکن» هستند. این چراغ در مکانی بلند به طوری که هیچ‌چیز مانع دید آن نشود (معمولا بالای برج مراقبت) نصب شده و موقعیت فرودگاه را به خلبان نشان می‌دهد و به او کمک می‌کند تا در شب هم بتواند پرواز با دید (VFR) انجام دهد. معمولا این چراغ از فاصله 10 مایلی فرودگاه قابل مشاهده است.
این چراغ در فرودگاه‌های غیر نظامی به رنگ سفید و سبز، به طور متناوب 24 الی 30 مرتبه در دقیقه چشمک می‌زند ولی در فرودگاه‌های نظامی به ازای هر دو چراغ سفید چشمک‌زن٬ یک چراغ سبز چشمک می‌زند.
چراغ‌های اپروچ : لابد هنگام رانندگی در نزدیکی یک فرودگاه، چراغ‌های زیادی را که بر سر تیرک‌هایی نارنجی‌رنگ و در نزدیکی باند فرودگاه نصب شده‌اند را دیده‌اید. این چراغ‌ها بخشی از سیستم روشنایی اپروچ هستند. پیکربندی‌های مختلفی برای چراغ‌های اپروچ وجود دارد. طرح‌ها همچنین در مناطق مختلف دنیا نیز ممکن است متفاوت باشد. هدف از تمام آنها یکسان است: علائم بصری لازم برای هم‌راستا کردن صحیح هواپیما جهت فرود در هنگام هوای بد.
سیستم‌های روشنایی داخلی: این سیستم‌ها شامل انواع چراغ‌ها و پنل های روشنایی داخل ترمینال‌ها، پارکینگ‌ها و مسیرهای دسترسی هستند که به مسافران و کارکنان کمک می‌کنند تا به راحتی در فرودگاه حرکت کنند.
نمونه کارهای روشنایی فرودگاهی
